Heup / Bekkenklachten

Heup / Bekken

Het heupgewricht is de verbinding tussen het bovenbeen/dijbeen en het bekken. De heup is een kogelgewricht, waardoor er veel bewegingen mogelijk zijn in het gewricht. De kop past perfect in de kom en bestaat daarnaast uit kraakbeen, kapsel, labrum (ringvormige flexibele rand van kraakbeen aan de rand van heupkom), spieren/pezen en slijmbeurs.

Het bekken zijn botdelen onder de rug en tussen de heupen. Het bestaat uit het heiligbeen (sacrum), darmbeen (ilium), staartbeen (coccygis), schaambeen (pubis) en het zitbeen (ischium). Het bekken bestaat verder uit het SI gewricht (Sacro-Iliacale), banden, spieren, pezen en slijmbeurs.

Het bekken is essentieel in de houding en de bewegingen van de benen en de romp. Ook beschermt het bekken de organen in de bekkenholte zoals de darmen, de blaas, de baarmoeder, eileiders, eierstokken en bij de man de prostaat. Bij vrouwen is het bekken breder en bewegelijker dan bij de man om de geboorte van een kind mogelijk te maken.

A-Specifieke heup en of bekkenklachten

Dit zijn klachten aan de heup/bekken waarbij er geen specifieke oorzaak bekend is. Bij rontgen, echo of MRI onderzoek zijn er geen echte afwijkingen constateerbaar, er zijn echter wel daadwerkelijk klachten. Dit kan verschillende oorzaken hebben, waaronder spierspanningen in de spieren/pezen rondom de heup en/of het bekken, disfunctie van de heup of het bekken, geprojecteerde pijn van triggerpoints, houding gerelateerde klachten en overbelasting.

Fysiotherapie is gericht op het verminderen van spierspanningen, het verminderen van triggerpoints, verbeteren van houding, verbeteren van beweeglijkheid en het aanleren van oefentherapie.

Therapieën: Fysiotherapie, dry needling/triggerpoints en oefentherapie.

Piriformis Syndroom

De piriformis is een spier die diep in de bil ligt en loopt van het heiligbeen (sacrum) naar de heupkop. Deze spier roteert en stabiliseert het heupgewricht. Er lopen meerdere spieren diep in de bil en tussen deze spieren loopt de zenuw nervus ischiadicus. Doordat de piriformis aangedaan is en aanspant/verdikt kan de zenuw geïrriteerd raken. Dit kan voor vervelende klachten zorgen in de bil en heup en kan uitstralen naar het been.

Oorzaak:

De oorzaak van deze klachten ligt vaak in een geïrriteerde, verkorte of verdikte piriformis spier. Factoren die van invloed zijn op deze klachten zijn verminderde kracht van spieren, verminderde stabiliteit, verminderde beweeglijkheid van heup/bekken/lage rug en overbelasting.

Symptomen:

Mensen die last hebben van deze klachten ervaren vaak pijn diep in de bil/heup, met name bij zitten. De pijn verergert bij lopen of hardlopen en de pijn neemt vaak af bij liggen. De pijn kan uitstraling geven naar de achterkant van het been tot in de voet. Er is vaak ook sprake van drukpijn in de bil/heup.

Fysiotherapie is gericht op het verminderen van de spierspanning van de piriformis en andere spieren/pezen in de bil/heup/bekken, verbeteren van de rekbaarheid van de spieren, verbeteren van de beweeglijkheid en verbeteren van de kracht en stabiliteit van de bekken-, heupregio.

Therapieën: Fysiotherapie, dry needling/triggerpoints en oefentherapie.

Slijmbeurs ontsteking (Bursitis)

De slijmbeurs is een klein zakje met vocht. Het dient als een soort stootkussen en beschermt de heup tegen vallen, stoten en wrijving.  Rondom de heup zitten meerdere slijmbeurzen die kunnen ontsteken, waarbij degene aan de zijkant bij de heupkop het vaakst ontstoken is.

Oorzaak:

Oorzaken van een slijmbeursontsteking zijn vaak:

• overbelasting bij veel herhalende bewegingen;
• belasting van de heup bij zware beroepen;
• intensief sporten;
• een harde val of ongeluk.

Ook kunnen artrose, lage rugklachten, reuma en andere factoren invloed hebben op een slijmbeurs ontsteking.

Symptomen:

Als de slijmbeurs ontstoken is ervaart men pijn aan de buitenkant van de heup en onderste deel van de bil. De pijn wordt erger als men op de aangedane zijde ligt en de pijn kan doorstalen naar het bovenbeen. Na activiteiten is de pijn vaak erger in rust. Lopen, traplopen, lang zitten en hurken verergeren vaak de pijn. Daarnaast kan de huid rondom de heup/bil rood worden, warm aanvoelen en opzwellen.

Fysiotherapie is gericht op het advies van belasting/belastbaarheid, verminderen van spierspanningen rondom de heup, verbeteren van de rekbaarheid van de spieren/pezen en oefentherapie gericht op het versterken van de spieren.

Therapieën: Fysiotherapie, oefentherapie en medical taping.

Artrose in de heup en bekken

Bij artrose van de heup wordt meestal eerst het gewrichtskraakbeen van de kom (bekken) aangetast en pas later treedt er kraakbeenverlies op van de heupkop. De glij-functie van het kraakbeen gaat verloren en er ontstaat pijn. Geleidelijk aan verdwijnt het kraakbeen totdat er bot-op-bot contact ontstaat. Dit is vaak het moment voor een heup prothese, dit gebeurd pas als de pijn niet meer draagbaar is en er beperkingen ontstaan.

Oorzaak:

De oorzaak van artrose in de heup/bekken kan onduidelijk zijn. Factoren die van invloed kunnen zijn, zijn reuma, breuken, ontwrichting van de heup, problemen met de bloedvoorziening, langdurige overbelasting of erfelijke componenten.

Symptomen:

Bij artrose in de heup/bekken ervaart men vaak steeds meer pijnklachten, stijfheid, opstartklachten, verminderde beweeglijkheid en uiteindelijk pijn in de lies. In het begin zullen de klachten wat afnemen als men in beweging is. Als de artrose erger wordt dan zal beweging en belasting de klachten juist verergeren.

Fysiotherapie is gericht op het adviseren van belasting/belastbaarheid, optimaliseren van beweeglijkheid, kracht en stabiliteit.

Therapieën: Fysiotherapie, dry needling/triggerpoints en oefentherapie.

Bekkeninstabiliteit

Bekkeninstabiliteit is een gebrek aan stabiliteit van de bekkenring door verslapte bekkenbanden. Het bekken bestaat uit het heiligbeen (sacrum), darmbeen (ilium), staartbeen (coccygis), schaambeen (pubis) en het zitbeen (ischium). Deze worden verbonden door de gewrichtsbanden. Wanneer deze verslappen ontstaat er een instabiliteit van het bekken.

Oorzaak:

Bekkeninstabiliteit komt vaak voor bij zwangerschappen en na zwangerschappen. Bij zwangerschappen komen hormonen vrij die hiervoor kunnen zorgen. Ook kunnen trauma’s zorgen voor bekkeninstabiliteit waarbij de gewrichtsbanden beschadigen of kan een disfunctie van de buik/rug/bekkenspieren zorgen voor instabiliteit.

Symptomen:

Bij bekkeninstabiliteit ervaart men vaak pijn aan de voorzijde van het bekken of de liezen. In de onderrug en ter hoogte van het stuitje ervaart men pijn. Ook kan er sprake zijn van een moe gevoel in de bekken regio. Bewegingen waarbij veel kracht of snelle bewegingen gevraagd wordt, worden vaak als vervelend ervaren.

Fysiotherapie is erop gericht te adviseren in belasting en belastbaarheid, het verbeteren van stabiliteit en kracht d.m.v. oefentherapie, verminderen van spierspanningen en optimaliseren van de beweeglijkheid van de bekkenregio.

Het is mogelijk dat er door wordt verwezen naar een gespecialiseerde bekkenbodem fysiotherapeut.

Therapieën: Fysiotherapie en oefentherapie.

Gebroken bekken

Bij een gebroken bekken zit er een fractuur in een of meerdere delen van de botdelen van het bekken. Wanneer het bekken op één plaats gebroken is dan blijft het bekken stabiel. Als het bekken op twee of meerdere plaatsten gebroken is, is het instabiel.

Oorzaak:

Een fractuur of meerdere fracturen ontstaan meestal na een ongeluk of harde val. Oudere mensen (60+) hebben een verhoogde kans, dit kan komen door osteoporose of andere ziekten.

Symptomen:

Mensen die het bekken breken ervaren stekende felle pijn in de bekkenregio, ook pijn in de bil en liezen zijn mogelijk. Het is mogelijk dat men niet meer kan staan of lopen. Door het bekken lopen andere structuren zoals slagaders en zenuwen, hier moet men altijd alert op zijn.

Behandeling:

Er dient direct medische hulp gezocht te worden. Door een röntgen foto kan beslist worden wat het vervolg van de behandeling zal zijn. Wanneer het bekken alleen aan de voorkant gebroken is, bijvoorbeeld ter hoogte van het zit- en/of heiligbeen en daarbij het bekken aan de achterkant niet kapot is, dan kan de breuk meestal zonder operatie behandeld worden.

Als het bekken aan zowel de voor- als achterkant kapot is, dan is het afhankelijk van hoe de breuk precies loopt en wat de toestand van de banden is. Er kan besloten worden dat een operatie en het fixeren van het bekken noodzakelijk is.

Fysiotherapie is er in beide gevallen op gericht om te adviseren in belasting/belastbaarheid, het optimaliseren van het looppatroon, beweeglijkheid, coördinatie, kracht en stabiliteit.

Therapieën: Fysiotherapie, revalidatie en oefentherapie.  

Gebroken heup

Bij een gebroken heup is er een fractuur in de bovenkant van het dijbeen en/of de kop. Door een val of een directe klap op de heup/dijbeen kan er een fractuur ontstaan. Dit gebeurt als de belasting van de val of klap groter is dan wat de heup/dijbeen aan kan. We noemen dit een dijbeenhalsfractuur of een collumfractuur.

Boven de 60 jaar is de kans op een dergelijke fractuur groter dan bij jongeren. Ook osteoporose of andere ziekten kunnen voor een vergrote kans op een fractuur zorgen.

Mensen die dijbeenhalsfractuur of collumfractuur oplopen ervaren vaak een intense en scherpe pijn in de heup, lies, bil of dijbeen.

Ernstige gevallen:

Dit zijn fracturen waarbij het bot verplaatst is. Er kan geen steun of gewicht gezet worden op het aangedane been. Ook kunnen er tintelingen of een veranderd gevoel in het been gevoeld worden.

Indien dit het geval is dient er direct medische hulp gezocht te worden. De fractuur zal gezet moeten worden onder verdoving of gefixeerd worden d.m.v. een operatie. Als de fractuur ervoor zorgt dat het gewricht echt kapot is, kan er gekozen worden voor een prothese.

De revalidatie zal bestaan uit het op krukken lopen, rust houden en starten met fysiotherapie.

Fysiotherapie zal gericht zijn op het adviseren in belasting en belastbaarheid, het optimaliseren van het looppatroon, beweeglijkheid en kracht/stabiliteit/coördinatie.

Therapieën: Fysiotherapie, revalidatie en oefentherapie.

Minder ernstige gevallen:

Dit zijn fracturen waarbij het bot nog goed op elkaar zit of er een barst in het bot zit. Er kan nog wel steun of gewicht gezet worden op het aangedane been. Men zal mank lopen en pijn ervaren bij elke stap. Het been zal vaak naar buiten staan en korter lijken dan het gezonde been.

Er dient zo spoedig mogelijk medische hulp gezocht te worden, waarbij moet blijken of er voor een niet-operatieve behandeling gekozen kan worden.

Het herstel zal bestaan uit het lopen op krukken, nemen van rust en het volgen van fysiotherapie.

Fysiotherapie zal gericht zijn op het adviseren in belasting en belastbaarheid, het optimaliseren van het looppatroon, beweeglijkheid en kracht/stabiliteit/coördinatie.

Therapieën: Fysiotherapie, revalidatie en oefentherapie.

Heupprothese

Zie de omgeving revalidatie.

Andere heupaandoeningen

Bij overige bekken- of heupaandoeningen kunt u contact opnemen met onze praktijk, wij informeren u graag.